نرخ دلار در هشت سال گذشته ۷۳۸ درصد رشد داشت و از سه هزار و ۱۷۱ تومان به ۲۶ هزار و ۵۸۲ تومان رسید و نتیجه رشد هشت برابری کاهش ارزش پول ملی است که اثرات سوء آن بر زندگی مردم با افزایش حقوق و یارانه قابل جبران نیست.
کلانشهر: بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران معتقدند تضعیف ارزش پول ملی به معنای مرگ خاموش و آرام اقتصاد کشورهاست و تاثیر بسزایی در زندگی مردم دارد.
ارزش پول ملی در سالهای گذشته به شدت تنزل داشت به گونهای که دولت قبل دلار را با نرخ سه هزار و ۱۷۱ تومان تحویل گرفت و در مقطعی دلار به بیش از ۳۱ هزار تومان هم رسید و در نهایت با نرخ ۲۶ هزار و ۵۸۲ تومان تحویل داد. دلار در هشت سال گذشته ۷۳۸ درصد رشد داشت و این رقم در رکورد جدیدی بود.
اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم به تدریج شاهد کاهش قیمت ارز در صرافیهای بانکی و بازار آزاد بودیم و بازار به ثبات رسید و دیگر خبری از تلاطمهای چند سال اخیر خبری نبود.
نیمه مردادماه سال جاری دلار در بازار آزاد در میانه کانال ۲۷ هزار تومان قرارداشت و بهای آن در این مدت سیر نزولی آرامی را در پیش گرفت و ۱۰ آذرماه وارد کانال ۲۶ هزار تومان شد و این روند ادامه داشت و در اسفندماه دلار درکانال ۲۵ هزار تومان معامله میشد.
کاهش قیمت و ثبات بازار ارز ناشی از اجرای سیاستهای مختلفی از جمله پوشش نیاز واقعی افراد در بازارهای رسمی، راهاندازی سامانه برخط بازار متشکل ارزی، تامین نیاز ارزی صادرکنندگان و واردکنندگان در سامانه نیما و مواردی از این دست است.
رییس جمهوری نیز در روزهای اخیر در سخنانی با اشاره به اینکه ارزش یارانه ۴۵ هزارتومانی هم اکنون به هفت هزار تومان رسیده است، تاکید کرد که باید ارزش پول ملی تقویت شود.
ارزش پول ملی بر قیمت داراییها، بهای کالا و خدمات تاثیر دارد
«وحید شقاقی» کارشناس مسائل اقتصادی در گفت و گو با ایرنا در این خصوص اظهارداشت: دولتهای گذشته همواره در تقویت و حفظ ارزش پول ملی موفق نبودند و در دهه گذشته با تشدید تحریمها ارزش پول ملی کاهش یافت.
وی گفت: ارزش پول ملی از این جهت مهم است که بر قیمت داراییها، بهای کالا و خدمات تاثیر دارد.
باید تورم را مهار کنیم
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اقتصاد کشور واردات محور است، افزود: بخش عمدهای از مواد اولیه و کالاهای واسطهای وارداتی است و هرگاه که قیمت ارز افزایش یافته است، کالاها نیز رشد قیمت داشتهاند و این گران شدنها بر زندگی مردم تاثیر گذاشتهاند.
وی با بیان اینکه ارزش پول ملی متاثر از عوامل گوناگونی است، گفت: نخستین عامل تورم است و شکاف تورم بین اقتصاد ایران و شرکای تجاری تاثیر بسزایی در ارزش پولی ملی کشور دارد.
شقاقی اظهار داشت: نرخ تورم در اقتصاد ایران در این سالها افزایشی بوده است در حالیکه تورم شرکای تجاری اندک بوده است و شکاف و تفاوت این نرخها انباشته میشود و به تدریج بر کاهش ارزش پول ملی تاثیر خواهد داشت.
وی تاکید کرد: توصیه میشود اگر به دنبال حفظ و تقویت ارزش پول ملی هستیم باید تورم را مهار کنیم و فاصله تورم ایران با شرکای تجاری را کاهش دهیم البته اینکه تورم چگونه کنترل شود خود موضوع مهمی است.
اقتصاد کشور از کسریهای تجاری غیرنفتی رنج میبرد
این کارشناس اقتصاد دومین عامل اثرگذار در حفظ ارزش پول ملی را تجارت خارجی، کسریهای تجاری و ناترازی ارزی کشور است دانست و گفت: اقتصاد کشور از کسریهای تجاری غیرنفتی رنج میبرد و همواره در سالهای مختف واردات بیشتر از صادرات بوده و اقتصاد ایران همواره با کسریهای تجاری غیرنفتی دست و پنجه نرم میکرده است.
وی ادامه داد: این کسریها عمدتا با درآمدهای نفتی به تعادل رسیده است و با شروع تحریم امکان صادرات نفت نداشتیم این کسریهای تجاری آشکارتر شد و موجب ناترازی تجاری و به تبع آن ناترازی ارزی افزایش نرخ ارز شده است
شقاقی در خصوص رفع کسری تجاری غیرنفتی گفت: راهحل آن رقابتپذیر کردن تولیدات داخلی، توسعه صادرات غیرنفتی، متنوع کردن شرکای تجاری، متنوع سازی کالاهای تولیدی در داخل و تقویت دیپلماسی تجاری و اقتصادی است.
وی افزود: همچنین ساماندهی واردات و مدیریت واردات و جلوگیری از واردات غیرضرور به داخل کشور در فع ناترازی تجاری نقش بسزایی دارد.
این کارشناس اقتصادی ضعیف بودن نقشه ارزی کشور را عامل دیگر کاهش ارزش پول ملی بیان کردو گفت: سالهای گذشته ۷۰ درصد تامین ارزی کشور از سوی امارات بوده است و دولت گذشته برای حل این موضوع تصمیم گرفت نقشه ارزی را تغییر دهد و به عراق و ترکیه انتقال دهد.
وی افزود: بخش عمده تامین ارز داخلی از کشورهای محدودی انجام میشود و هرگونه شیطنت از سوی کشورها موجب برهم خوردن تعادل ارزی کشور میشود. برای نمونه با تشدید تحریمها، شیطنتهایی که از سوی امارات انجام میشد یا مشکلاتی که برای صرافیها ایجاد میشد اثرات خود را بر نرخ ارز قابل مشاهده بود.
شقاقی تاکید کرد: تقویت نقشه ارزی کشور، متنوع نمودن شرکای تجاری و متنوع سازی شرکای تامین ارزی میتواند بر تقویت و حفظ ارزش پول ملی اثرگذار باشد.
بیش از ۵۰ سال است که اقتصاد ایران ساختارهای تورمی دارد
کارشناس اقتصادی اظهارداشت: عامل چهارم حجم بالای اقتصاد غیررسمی و قاچاق در کشور است و واردات غیررسمی رقم بالایی است و بین ۱۵ تا ۲۵ میلیارد دلار واردات غیررسمی داریم که موجب میشود مدیریت ارز از کنترل دولت خارج شود و تعادل ارزی به هم میخورد. براین اساس باید برنامههای روشن و تصمیمات سختی برای کنترل واردات غیررسمی و قاچاق داشته باشیم.
وی در پایان تصریح کرد: بیش از ۵۰ سال است که اقتصاد ایران ساختارهای تورمی دارد و اولین مساله در حفظ و تقویت ارزش پول ملی مهار تورم است که نیازمند اصلاح ساختاری در حوزههای بانکی، بودجهای و تجاری است.
شقاقی تاکید کرد: دولت برای حفظ و تقویت ارزش پول ملی باید برنامه مشخص و مبتنی بر علم اقتصاد ارائه دهد و مسائل را اولویتبندی کند، البته در تیم اقتصادی دولت نیز باید هماهنگیهای لازم انجام شود.