کلانشهر:این مقدمه براساس واقعیت دردناکی درج می‌شود که علی‌رغم همه هشدارها، هر ساله شاهد غرق شدن تعدادی از هموطنانمان هستیم که برای استفاده از خنکای دریا در ایام سال به‌ویژه روزهای گرم تابستان به شهرهای ساحلی شمال کشور از جمله انزلی سفر می‌کنند.

ساحل پاسداران - ساعت شش عصر - کمی دورتر از طرح دریا: چهار مرد جوان از یکی از استان‌های همجوار بار سفر بر زمین گذاشته و به دریای مواج انزلی زده‌اند و با ذوق آب‌تنی می‌کنند. موج دریا بیشتر می‌شود و به اصطلاح کولاکی. آنهایی که در آب هستند از آب خارج می‌شوند. سه تن از آن چهار نفر با اکراه و غرغر کنان از آب خارج می‌شوند و می‌گویند دریا که ترس نداره ما شنا بلدیم. یکی از آنها می‌گفت این همه راه آمده‌ام که شنا کنم بیرون نیامد و کمی دورتر رفت. این قسمت از ماجرا آنقدر کوتاه و دردناک بود که با آمدن یک موج انگار زیر پای جوان خالی شد و در چشم به هم زدنی دریا او را با خود برد.

فردا از روی کنجکاوی و پیگیری اتفاق دیروز به همان قسمت ساحل رفتم. خانواده‌ نگرانی را دیدم که چشم به دریا دوخته بودند و حدس زدم نسبتی با غریق دیروز داشته باشند. جلو رفتم و خودم را معرفی کردم پدر خودش و پدر همسرش، برادرها و چند نفر از دوستانش زیر آفتاب گرم و شرجی چشمانشان به دریا دوخته شده بود و منتظر بودند جوانشان برگردد. گفتند همسرش پا به ماه است و چند روز دیگر پدر می‌شود... دریا در تلاطم بود.

پس‌فردا هم خبری نشد و لحظه‌ها به اندازه یک قرن برای خانواده‌ای می‌گذشت که جوانشان فقط به اندازه یک چشم بر هم زدن غفلت کرده بود. هوا تاریک شده بود ولی آنها پای رفتن نداشتند و گشت قایق‌های موتوری بندر هم به نتیجه‌ نرسیده بود.

دو روز بعد از حادثه ۱۵ کیلومتر آن طرف تر و در ساحل حسن‌رود آب جنازه‌ای را به ساحل فرستاده بود که صورتش قابل شناسایی نبود. جسد جهت شناسایی به سردخانه پزشکی قانونی منتقل شد.

آن دورها زنی در تنهایی و با درد از دست دادن شوهر، فرزندش را به دنیا آورد و کمی آن طرف تر دریا در حال تلاطم بود و عده‌ای بدون توجه به هشدار ناجیان خوشحال به سمت موج‌های دریا می‌دویدند.

این داستان واقعی می‌توانست با اندکی احتیاط به خاطره شیرینی تبدیل شود و دردی بر دردهای جامعه دلسوز نجات غریق اضافه نکند و نتیجه تلاش مسئولانی که همت می‌کنند تا خاطره‌ای خوش برای مسافران رقم بزنند را بی‌حاصل نسازد.

به نظر می‌رسد تا زمانی که همراهی مسافران در حفظ جان خود و عزیزانشان همسو با تلاش مسئولان و فعالیت بی‌مزد و منت ناجیان غریق نباشد راه به جایی نخواهد برد و همچنان شاهد حوادث تلخ و ناگوار در دریا خواهیم بود.

نجات غریق باید همزمان مراقب ۲ جان باشد؛ غریق و خودش

آصف راستجوحرفه، رئیس هیئت نجات غریق و غواصی شهرستان بندرانزلی با اشاره به اینکه از سال ۱۳۸۰ به عنوان منجی غریق فعالیت دارد، در پاسخ به این سوال که آیا وقتی به دریا می‌زند تا جان یک غریق را نجات دهد از به خطر افتادن جان خود نمی‌ترسد؟ گفت: بعد از سالیان سال یک نجات غریق با تمرین و تکرار و حفظ آمادگی بدنی خود، می‌تواند در این کار حرفه‌ای شده و بر استرس چیره گردد؛ هرچند ترس از دچار حادثه شدن همیشه وجود دارد.

وی تاکید کرد: علم حیات بخشی CPR در حال تغییر و به روز شدن است بر همین اساس هر سال ناجیان باید در دوره‌های آموزشی و بازآموزی شرکت و دانسته‌های خود را به‌روز کنند و با متدهای جدید دنیا آشنا شوند و در پایان دوره هم علاوه بر رکوردگیری تست شنا، سلامت جسمانی و علمی ناجیان غریق سنجیده می‌شود و منجیانی که کارت نجات غریق دارند با تلاش فراوان آن را به دست آوردند.

رئیس هیئت ناجیان غریق شهرستان بندرانزلی در پاسخ به این سوال که تلخ‌ترین خاطره در طول مدت فعالیتش چه بود؟ گفت: نجات غریقی سرشار از خاطرات تلخ و شیرین است. چون در نجات غریق بخش ساحلی، منجی با دست خالی و انفرادی  مخصوصا روزهایی که دریا مواج است تقریبا ۲۰ درصد می‌تواند به کسی که در حال غرق شدن است رسیده و غریق فعال را کنترل کرده و هر دو به سلامت به ساحل برسند.

راستجوحرفه افزود: پیشروی بیشتر در آب دریا به جهت دستیابی به عمق مناسب جهت آب‌تنی، عدم آشنایی به فنون شنا و آب‌تنی در مکان‌های خلوت و بدون حضور منجی و حتی اشخاص بومی، رعایت نکردن استانداردها، نبودن تابلوهای هشدار دهنده، ایمن نبودن قسمت‌هایی از ساحل معمولا از عواملی هستند که وقتی نجات غریق می‌رسد متاسفانه کار از کار گذشته است.

وی تصریح کرد: در واقع وقتی یک ناجی به محض وقوع حادثه از ساحل بدود، وارد آب شود، قوس بزند، به غریق برسد، او را حمل کند و... در واقع خود ناجی یک غریق است، چون باید حواس وی به زمان طلایی یا گلدن تایم که تا چهار دقیقه بعد از حادث شدن غرق‌شدگی است باشد و علاوه بر آنکه باید غریق را نجات دهد مراقب سلامتی خودش هم باشد.

رئیس هیئت ناجیان غریق شهرستان بندرانزلی با بزرگداشت یاد و خاطره منجیان غریق‌ انزلیچی که با از خودگذشتگی جان خود را در این راه فدا کردند، گفت: روزبه فقیه‌کیا، نیما وسایلی، سیاوش نوراللهی، فرهاد رستمی و سیامک غاروریانی ناجیانی بودند که در راه نجات جان دیگران از جان خود گذشتند ولی تلخ‌ترین خاطرات من در دوره فعالیتم روزی است که روزبه فقیه‌کیا در راه نجات جان سه هموطن برای همیشه از بین ما رفت.

راستجوحرفه افزود: روزبه خیلی سلحشورانه رفت. خاطره آن روز هیچ وقت از یادم نمی‌رود سه مسافر مرد که با موتور به انزلی آمده بودند همان روز در یکی از مجتمع‌های ساحلی همکار روزبه بودم. دریا موج داشت ما شیفت صبح بودیم و روزبه شیفت عصر بود آن سه نفر خارج از مجتمع ما بودند ولی ما چون می‌دیدیم که به دریا می‌زنند تذکر می‌دادیم اینکه شرایط دریا بد و مواج است و باید داخل طرح سالمسازی از دریا استفاده کنند.

روزبه سلحشورانه رفت

وی تصریح کرد: ولی متاسفانه آنها گوش نمی‌کردند. شیفت عصر که روزبه آمد آن سه نفر همچنان در دریا بودند که در جریان شکافنده که در زبان محلی(به در بر یا قوزک) می‌گویند افتادند.

رئیس هیئت نجات غریق و غواصی شهرستان بندرانزلی افزود: من داخل طرح بودم که مهمانان دیگر در حال استفاده از دریا بودند با اینکه شیفت من نبود ولی ماندم که مراقب طرح باشم تا دو نفر دیگر بیایند و به تیم اضافه شوند که ناگهان آن سه نفر در آب گرفتار شدند و با فریاد کمک خواستند.

وی گفت: آقای فقیه‌کیا و آقای بابلی بدون هیچ امکاناتی به آب زدند و جان آنها را از مرگ نجات دادند ولی وقتی به ساحل رسیدند آقای بابلی خیلی خسته بود و روزبه که به ساحل رسید به دلیل فشار بیش از اندازه‌ای که به بدنش وارد شده بود دچار ایست قلبی شد و علی‌رغم عملیات CPR به دلیل آسیب زیاد، روزبه برای همیشه  از بین ما رفت.

راستجوحرفه با اینکه یک فرهنگی است و در سنگر تعلیم و تربیت به عنوان ناظم مدرسه اشتغال به کار دارد، در پاسخ به این سوال که «چرا از شغل پرخطر نجات غریقی در ساحل دست نمی‌کشد؟» عنوان کرد: امدادگری و نجات غریقی یک عشق است و همانند اساتید خود که همچنان در سواحل در حال انجام رسالت خویش هستند هرگز از آن دست نخواهد کشید.

وی تاکید کرد: وقتی جهت تفریح همراه با خانواده‌ام کنار رودخانه و دریا می‌روم تمام حواسم به داخل آب است و بارها شده حرف‌های همسرم را نشنیده‌ام چون حواسم به اشخاصی بود که اطراف ما مشغول آب‌تنی بودند و بارها مورد انتقاد قرار گرفته‌ام؛ البته این خاطره مشترک بین تمام همکاران بنده نیز می‌تواند باشد.

رئیس هیئت نجات غریق و غواصی شهرستان بندرانزلی افزود: وقتی یک نفر را نجات می‌دهم حس خوبی از درون به من دست می‌دهد که آن حسن نه خریدنی است و نه وصف شدنی. همه ما حس خوب کمک به یک نیازمند و محتاج را تجربه کردیم، اما نجات جان یک انسان از مرگ حتمی واقعا غیر قابل توصیف است.

راستجوحرفه بر لزوم حمایت مسئولان از این حرفه اشاره کرد و گفت: قانونگذار برای منجیان ساحلی متولی ثابتی مشخص نکرده و ردیف بودجه برای فعالان این عرصه تعیین نشده است سال گذشته مبلغ ناچیزی آن هم با هفت ماه تاخیر به ناجیان غریق استان گیلان پرداخت شد که حتی کفاف هزینه ایاب و ذهاب به ساحل را نمی‌داد و فقط عشق است که منجیان را پای کار نگاه می‌دارد.

وی اضافه کرد: امید است که با کمک و همیاری رسانه‌ها نسبت به اهمیت آشنایی با فنون شنا و همچنین آگاه سازی هموطنان در فرهنگ استفاده از اماکن آبی و همچنین مسئولین در تهیه بودجه جهت پرداخت حقوق مکفی و تهیه ابزار و ادوات به روز امداد و نجات دیگر شاهد از دست دادن جان هموطنانمان در سواحل و اماکن آبی نباشیم.

حوادث شنا در محل‌های ناایمن و خارج از طرح شنا بوده است

علیرضا غاروریانی، رئیس جمعیت هلال احمر شهرستان بندرانزلی نیز، با اشاره به اینکه از ابتدای تابستان تاکنون دو مورد غریق را نیروهای هلال احمر جابجا کردند، اظهار کرد: حوادث شنا در نواحی مختلف ساحلی شهرستان بندرانزلی از سنگاچین تا طالب‌آباد در محل‌های ناایمن و خارج از طرح شنا بوده است.

وی با بیان اینکه از ابتدای امسال ۲۵ ماموریت ثبت شده داریم، تصریح کرد: یک پایگاه ثابت دریایی همچنین یک پایگاه ثابت جاده ای در حال حاضر مشغول خدمات در سطح شهرستان بندرانزلی و حومه هستند.

رئیس هلال احمر بندرانزلی با تاکید بر اینکه مردم برای استفاده و آب‌تنی بهتر باید حتما به طرح سالم‌سازی دریا مراجعه کنند، افزود: در حال حاضر یک پایگاه موقت ساحلی در طرح دریای پاسداران داریم که دو امدادگر مرد و دو امدادگر زن در آنجا با یک دستگاه آمبولانس مستقر هستند و اکیپ امداد و نجات پایگاه دریایی غازیان هم به طور مداوم و در دو شیفت صبح و عصر در ساحل و مکان‌هایی که مردم هستند گشت‌زنی می‌کند.

غاروریانی با اشاره به اینکه آمبولانس‌ها با استفاده از کمک و تجهیزاتی که دارند در ساحل می‌توانند به راحتی تردد کنند، تاکید کرد: در حال حاضر بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زمانی است که آمبولانس‌ها در محل حادثه حاضر می‌شوند که با مناسب کردن مسیرهای دسترسی و همچنین همکاری کردن سرنشینان خودروهای داخل شهر قطعا این زمان کوتاه‌تر می‌شود.

وی با اشاره به اینکه افرادی که جهت استفاده از دریا و ساحل مراجعه می‌کنند با رعایت جوانب احتیاط جلوی هرگونه حادثه ناگوار را بگیرند، تصریح کرد: بعد از تحویل گرفتن غریق از ناجیان، احیای قلبی ریوی، حمل مناسب همچنین اکسیژن‌تراپی ریکاوری و کارهای مناسب اولیه مورد نیاز دیگر انتقال سریع غریق به مراکز درمانی مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

همه غریق‌های ارجاعی به بیمارستان انزلی غیر بومی بودند

دکتر مرتضی فلاح، رئیس بیمارستان شهید بهشتی بندرانزلی نیز با اشاره به آماری که از ۱۳ خرداد لغایت ۲۵ تیر درخصوص افرادی که در دریا دچار حادثه شده و به این بیمارستان ارجاع داده شدند، اظهار کرد: هشت غریق نجات یافته از دریا طی این مدت به بیمارستان ارجاع داده شدند.

وی افزود: از این تعداد سه غریق در مسیر اعزام به بیمارستان فوت کرده بودند و تقریبا بدون علایم حیاتی و با ایست قلبی - تنفسی به ما ارجاع شدند که به احیا و اقدامات ویژه بیمارستانی نیز پاسخ ندادند و فقط پنج نفر به مراقبت‌های پزشکی جواب داده، نجات یافته و ترخیص شدند.

فلاح تصریح کرد: البته همه حادثه‌دیده‌ها به بیمارستان ارجاع داده نمی‌شوند زیرا مواردی هستند که در همان محل و با انجام احیای اولیه حالشان خوب می‌شود و متاسفانه در مواردی نیز غریق‌ها در همان محل فوت کرده و مستقیما به پزشکی قانونی ارجاع داده می‌شوند.

رئیس بیمارستان شهید بهشتی بندرانزلی با اشاره به اینکه میانگین سنی افرادی که به بیمارستان ارجاع شدند اکثرا جوان بودند، گفت: طبق این آمار همه غریق‌ها و افرادی که در دریا دچار حادثه شدند مسافر هستند که آشنا به دریا نیستند و متاسفانه در نواحی پر خطر نیز مشغول به شنا بودند.

فعالیت ۱۱۰ ناجی در انزلی/ ۳۱ غریق نجات یافتند

سجاد صالحی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی فرمانداری شهرستان بندرانزلی نیز اظهار کرد: از تمامی مسافران و گردشگران عزیز درخواست داریم تا از شنا در نقاط خطرآفرین و شنا ممنوع به شدت اجتناب کرده و به هشدارهای ناجیان غریق و عوامل امدادی توجه داشته باشند.

وی تصریح کرد: همچنین در زمان‌هایی که دریا مواج و کولاک است از شنا کردن پرهیز کرده و علاوه بر این با توجه به فعالیت ۱۲ ساعته ناجیان غریق از ساعت هشت صبح الی هشت غروب از شنا کردن در خارج از بازه زمانی فوق خودداری کنند.

معاون فرماندار بندرانزلی عنوان کرد: متاسفانه از هفت غریقی که از ابتدای سال تاکنون در شهرستان غرق شده‌اند تعداد سه نفر از آنان در نیمه‌های شب غرق شده‌اند و علاوه بر تاریکی محیطی هیچ‌یک از عوامل امدادی نیز امکان خدمات‌رسانی نداشته‌اند.

صالحی با اشاره به اینکه طرح ساحلی پاسداران طرح فعال بندرانزلی است، گفت: طرح‌های شناگاهی ذوب آهن و سفیدکنار متین هم بازگشایی شده‌اند.

وی با تاکید بر اینکه گردشگران عزیز با رعایت جوانب احتیاط و دقت در حفظ سلامتی خود و همراهانشان در زمان حضور در ساحل و کنار دریا توجه به هشدارهای ناجیان غریق را مهم برشمرد و عنوان کرد: در حال حاضر ۱۱۰ ناجی غریق در شهرستان بندر انزلی فعالیت دارند و از ابتدای امسال ۳۱ نفر غریق با تلاش ناجیان از حوادث دریا نجات یافته‌اند.