«اخیرا تصادفی بین دو خودروی پژو رخ داد که ۹ نفر در این دو خودرو کاملا سوختند. مگر در این خودروها تیانتی قرار داشت؟» این سؤال رئیس پلیس راهور است که مخاطب احتمالی آن شرکتهای خودروساز ایرانیاند.
حالا پلیس چند ماهی است که کیفیت و ایمنی خودروها را صاحب سهم قابلتوجهی در تصادفات عنوان میکند، اما این موضوع چقدر در رابطه با میزان تصادفات جادهای موثر است؟ علیرضا اسماعیلی، فرمانده پیشین پلیسراه و استاد کنونی دانشگاه است. او معتقد است اگر قائل به تقسیمبندی سهم در تصادفات باشیم ایمنی و کیفیت خودروها نسبت به مولفههایی، چون خطای انسانی سرنشینها و حتی ایمنی جادهها درصد کمتری دارد. این گفته او، اما به معنای تبرئه شرکتهای خودروساز نیست.
هرچند سهم بالای سرنشینان (نزدیک به ۸۰درصد) در وقوع تصادفات محرز به نظر میرسد، اما آنطور که علیرضا اسماعیلی میگوید کیفیت ایمنی خودروها در جراحات و تلفات پس از وقوع حادثه آشکار میشود. به این معنا که ممکن است در تصادف سهم ایمنی کم باشد، اما در میزان مرگها سهمی قابلتوجه را باید پای کیفیت خودروها نوشت. موضوع مورد اشاره مهم دیگر او در رابطه با فاصله استانداردهای اخلاقی در این زمینه است. چیزی که اتفاقا در هیاهوی جدلهای رسانهای پلیس راهور و شرکتهای خودروساز به نوعی نادیده انگاشته میشود. موضوعی که مشابه خارجی آن برای شهروندان عجیب به نظر میرسد. فرمانده پیشین پلیسراه از خاطره عذرخواهی شرکت بیامدبلیو از صاحبان این خودرو به واسطه تصادفات احتمالی که بهدلیل کیفیت این خودرو میشود یاد میکند.
مصداق تازهتر این موضوع خبری است که چند روز پیش رسانهای شد و طی آن دادگاهی شرکت خودروسازی فورد را به واسطه تقصیر در یک تصادف بیش از یکمیلیارد دلار جریمه کرد و از این مقدار این شرکت موظف شد به بازماندگان آن تصادف مبلغ ۲۴میلیون دلار بپردازد. بگذریم که چنین رفتاری نسبت به مشتریان این خودروها در ایران چیزی شبیه رویاست، اما آنچه علیرضا اسماعیلی از آن با عنوان مسئولیت اجتماعی و لزوم اخلاقمداری در آن حرف میزند معطوف به همین نکته است.
اینکه فارغ از کیفیت نداشته خودروهای ایرانی حداقل انتظار مشتریانی که به واسطه انحصار تام و تمام این شرکتها مجبور به استفاده از تولیدات داخلی هستند این است که شأن و کرامت مشتریان را نگه دارند. اگر در یک حادثه سریالی تصادف از ۹۰ خودروی داخلی ایربگ هیچکدامشان باز نمیشود حداقل میتوانند به واسطه این اتفاق از بازماندگان این حادثه دلجویی کنند! نه اینکه چنین استدلالی داشته باشند: «چون خودروها در زاویه مناسبی تصادف نکردهاند بنابراین ایربگ آنها باز نشده است.» آنچه پرواضح به نظر میرسد اینکه موضوع کیفی محصولات خودروساز وطنی چیزی نیست که با گلایههای مکرر پلیس حل شود. میدانیم که این چالش تلخ بهواسطه انحصار و حمایت بیچونوچرا و امتیازات دولتهای گذشته به خودروسازان ایرانی شکل گرفته و حل آن هم به نظر ساختاری به نظر میرسد که معنای آن تغییر دیدگاه بدنه مدیریتی به این نوع تولید است.
۲۳ دستگاه وسیله نقلیه سرقتی در گیلان کشف شد
حذف کامل کروکی های کاغذی تا پایان خرداد ماه
مرگومیر سالانه تصادفات ایران برابر با ۲۷ کشور اروپایی؛ آمار تصادفات دهشتناک است
مرگ یکی از کارکنان اداره راه بر اثر تصادف در رضوانشهر
۳۷۳ فوتی و ۱۰۵۰۰ مصدوم در تصادفات نوروزی
تصادفهای ایام نوروز جانِ ۶۹۸ ایرانی را گرفت/ ۱۸ هزار و ۴۷۹ مجروح روی دست خانوادهها