کلانشهر:عزم مسئولان گیلان در پی سلسله پیگیری‌های مدام در رفع موانع ثبت جهانی ماسوله که در صدر آنها پیگیری و حمایت‌های استاندار این خطه قرار دارد، پس از گذشت ۱۱ سال از آغاز فرآیند این پروسه جزم‌تر شده است بطوریکه در تازه‌ترین خبر اسدالله عباسی استاندار گیلان در هفته دولت در برنامه تلویزیونی حاضر شد و از حضور ارزیابان در مهرماه امسال در استان خبر داد.

وی پیش‌تر پس از حضوری کوتاه در مراسم اختتامیه جشنواره ملی «طنز پهلو» در شهرستان فومن ثبت جهانی ماسوله را یک فرصت برای استان دانست و همایش را برای بررسی وضعیت ادامه روند رفع موانع ثبت جهانی ماسوله ترک کرد.

ماسوله با قدمتی حدود یک‌هزار سال از سال ۹۰ در مسیر جهانی شدن قرار گرفت تا اینکه در سال گذشته با فراهم شدن زمینه حضور ارزیابان یونسکو برای بررسی شرایط ثبت، همت مسئولان برای رفع هرچه بیشتر موانع ثبتی این اثر زنده تاریخی جزم‌تر شد. البته این شهر تاریخی که در ۲۵ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن و در دل جنگل‌های البرز قرار دارد، سال ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۹۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید اما تا به امروز پس از گذشت یک دهه موفق به دریافت مهر ثبت جهانی نشده است.
با این وجود تلاش مسئولان و مشقت مردمان ماسوله در راه ثبت جهانی همچنان ادامه دارد؛ بطوریکه پس از یازده سال کش و قوس در مسیر جهانی شدن همچنان مردمان این شهر تاریخی با موضوع تامین انرژی و سازگاری به روش‌های سنتی گرمایشی در زمستان‌های سرد منطقه برای پیشگیری از آسیب‌دیدگی بافت قدیمی شهر دست و پنجه نرم می‌کنند.

ماسوله نیازمند همراهی محیط زیست و راهداری 

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان در تازه‌ترین خبر از وضعیت ماسوله در یک قدمی حضور ارزیابان یونسکو در این خطه گفت: از تاریخ ۶ تا ۱۱ مهرماه امسال ارزیابان یونسکو وارد استان گیلان می‌شوند و از منظر تاریخی ماسوله بازدید می‌کنند.
ولی جهانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: طی حضور ارزیابان یونسکو، ماسوله زیرذره‌بین این کارشناسان قرار می‌گیرد از این‌رو در بحث پاکسازی زباله از ماکلوان فومن تا ماسوله باید مسئولان این مناطق نظارت بیشتری بر روی این امر داشته باشند.
وی با انتقاد از عدم همکاری محیط زیست گفت: برای تحقق این امر تعامل و همکاری مسئولان سایر دستگاه‌های اجرایی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است زیرا ثبت جهانی ماسوله مزایای متعددی را با خود به همراه دارد.
او همچنین با اشاره به عدم همکاری بعضی از دستگاه‌های دولتی در اجرای مصوبات رفع موانع ماسوله تصریح کرد: با گذشت ۲ماه از این مسأله هنوز بعضی از ادارات مانند راهداری و محیط زیست تعهدات خود را در خصوص ماسوله انجام نداده‌اند.
جهانی ضمن اشاره به نقش حائز اهمیت ارزیابی میدانی منظر فرهنگی ماسوله در فهرست آثار جهانی افزود: انتظار ما این است که دهیاران، اعضای شورای اسلامی و دستگاه‌های متولی این امر در شهرستان اهتمام ویژه ای در تحقق این هدف داشته باشند.
مدیرکل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی گیلان گفت: تقریبا همه کارها در خصوص رفع موانع انجام شده و تنها موارد اندکی باقیمانده که در صورت رفع نشدن آن و طرح اشکال از سوی بازرسان، دستگاه‌های متولی باید پاسخگو باشند.

جهانی اضافه کرد: راهداری و حمل و نقل جاده ای تعهد کرده بود نسبت به ساماندهی عوارضی ماسوله اقدام نماید که هنوز این موضوع اجرایی نشده است.
وی تاکید کرد: انتظار داریم برای به ثمر رسیدن ثبت جهانی ماسوله همه مدیران دستگاه های ذی ربط تعامل لازم را داشته باشند. 

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان فومن در این خصوص بیان کرد: در راستای مشارکت و انجام برنامه های پاک‌سازی عمومی متعدد از فومن تا ماسوله با بخشداری‌ها و همه دهیاران این مسیر مکاتبه شده است.
مصطفی فلاح مجاور گفت: برای پاکسازی محدوده مربوطه دهیاران ،بخشداران و شهرداران شهرستان که در اجرای وظایف تصریح شده در ماده ۷ قانون مدیریت پسماند کوتاهی کنند به مرجع قضایی معرفی می‌شوند.
وی ادامه داد: همچنین با واحدهای مختلف خدماتی، تولیدی، گردشگری برای نصب بنر تبلیغاتی با موضوع مدیریت و آموزش پسماند در مسیر، پیگیری برای اجرای کامل تفکیک زباله از مبدا و پاک‌سازی کامل محدوده شهر مکاتبات لازم انجام شده است.

چشم انتظاری ماسوله برای عبور از ثبت موقت

شهرک تاریخی ماسوله در سال ۲۰۰۷ در میراث تاریخی یونسکو به طور موفق ثبت شد تا مسیر هرگونه تغییر و آسیب به آن بسته شود. در گذر سالها، این شهر رفت و آمد مدیران، کارشناسان بین‌المللی، ملی و استانی بسیاری را به خود دید که بررسی‌ها و گزارشات متعددی را از این قطعه تاریخی به همراه داشت. 
اما همچنان پرونده جهانی شدن ماسوله اندرخم یونسکو باقی مانده بود تا اینکه آبان ماه ۱۴۰۰ ماسوله عنوان شهر کامل از نگاه ارزیابان بین المللی را از آن خود کرد که به اعتقاد کارشناسان قدمی مهم در مسیر ثبت جهانی آن محسوب می‌شود.
بهمن ماه سال گذشته ثبت منظر فرهنگی شهر تاریخی ماسوله نیز در فهرست میراث جهان اسلام (آیسسکو) خبری تازه و امیدبخش برای این شهر و دوستداران میراث فرهنگی بود و در اوایل ۱۴۰۱ ماسوله به اتحادیه شهرهای تاریخی جهان پیوست.

تاکید استاندار بر بهره گیری از یک فرصت تاریخی

کمر همت برای ثبت جهانی ماسوله بسته شد و در اسفندماه پارسال کمیته رفع موانع ثبت جهانی شهر تاریخی ماسوله در استانداری گیلان با مدیریت شخص اسدالله عباسی استاندار گیلان تشکیل شد.
استاندار گیلان فروردین ماه امسال نیز در این کمیته‌ بر لزوم هم‌افزایی همه دستگاه‌های اجرایی برای رفع موانع ثبت جهانی ماسوله تأکید کرد و گفت: ثبت جهانی ماسوله، حیثیت گیلان است و هیچ گونه بهانه‌ای برای تاخیر دستگاه‌های اجرایی در انجام وظایف تعیین شده، پذیرفتنی نیست.
عباسی، خردادماه در جلسه بررسی رفع موانع برای ثبت جهانی ماسوله تاکید کرد: همه دستگاه‌های ذیربط دست به دست دهند تا ماسوله بعنوان نماد میراث فرهنگی استان ثبت جهانی شود و غفلت در این فرایند به معنی از دست دادن یک فرصت تاریخی است.
وی ثبت جهانی ماسوله را گامی مهم در اقتصاد گردشگری استان دانست و گفت: هر دستگاه به سهم خود برای موانع مشخص شده، اقدام و هرکجا نیاز به تامین اعتبار است، اعلام نماید تا برای آن برنامه‌ریزی شود.
ثبت جهانی ماسوله به پر استرس‌ترین لحظاتش نزدیک می‌شود و استاندار گیلان تاکید کرده است: مدیران استانی باید با تمام قوا به منظور رفع موانع موجود اقدام و با اقدامات جهادی و اهتمام لازم، شرایط را برای ثبت جهانی این شهر تاریخی فراهم نمایند.
عباسی با اشاره به اینکه ثبت جهانی ماسوله برای استان و کشور اهمیت ویژه ای دارد، خاطرنشان کرد: با پیگیری‌های صورت گرفته در ابتدای حضور خود در گیلان و درخواست از وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اهتمام دولت سیزدهم، ماسوله جزو گزینه های مد نظر برای ثبت جهانی پیشنهاد شده است.

ماسوله قطعه ای از تاریخ گیلان در ۶۲ کیلومتری غرب مرکز استان واقع شده است که با ۳۵۰ خانه تاریخی هویتی ۸۰۰ تا یک‌هزار سال را به رخ می کشد.

پیدایش شهر تاریخی ماسوله و منظر فرهنگی آن، حاصل تعامل هزاران ساله انسان با محیط طبیعی پیرامون خود است که روایت شگفت انگیزی از شکل گیری اولین سکونت گاه های بشری، بواسطه حضور و ورود انسان به خطه سرسبز گیلان تا پیدایش این شهر تاریخی ارائه می دهد که همچنان شور زندگی را بدلیل استقبال گردشگران حفظ کرده است.