۱۴۰۱/۰۹/۱۶ - ۱۴:۰۰
یک تحلیلگر مسائل شمال آفریقا گفت: در اینکه توافق ۵ دسامبر، اتفاق مهمی است و همه موافقت کردند که توافق صلح جوبا را پیگیری و اجرا کنند تردیدی نیست اما در اینکه این رویداد بتواند نقطه پایانی بر مشکلات و بحران‌های سودان باشد همچنان تردید وجود دارد.
وی ادامه داد: توافق‌نامه که در روز دوشنبه ۵ دسامبر بین نظامیان و نمایندگان احزاب و گروه های سیاسی- مدنی امضا شد این امید را ایجاد کرده که نقطه پایانی بر بحران‌های سیاسی- اقتصادی سودان گذاشته شود. در اینکه این اتفاق، اتفاق مهمی است و همه موافقت کردند که توافق صلح جوبا را پیگیری و اجرا کنند تردیدی نیست اما در اینکه این رویداد بتواند نقطه پایانی بر مشکلات و بحران‌های سودان باشد همچنان تردید وجود دارد چرا که پیش از این هم توافق نامه‌ها یا موافقت‌های شفاهی متعددی صورت گرفته بود اما هیچ یک به نتیجه مشخص نرسید.
وی افزود: از جمله مفاد مهم توافق نامه دیروز حذف دخالت نظامیان در امور سیاسی و اقتصادی است در حالی که می‌دانیم سودان از زمان استقلال تاکنون کشور کودتاخیزی بوده و عموم دولت‌ها با کودتاهای موفق یا ناموفق مواجه بودند. همچنین می‌دانیم که ارتش سودان همواره پیگیر منافع اقتصادی بوده؛ لذا به رغم این توافق، دخالت ارتش از امور سیاسی و اقتصادی در عمل دشوار است. از جمله مفاد دیگر توافق دیروز انحلال تمامی کمیته‌ها و بخش‌های امنیتی و نظامی غیررسمی است و ارتش باید بصورت تنها نیروی نظامی رسمی دربیاید؛ اجرای این بند هرچند گام مهمی است عملا در کشور سودان با توجه به بافت، تاریخ و وضعیت فعلی دشوار است.
این تحلیلگر مسائل شمال آفریقا گفت: درباره اهمیت این موافقتنامه که با فشار و میانجیگری نیروها و سازمان‌های خارجی صورت گرفته نمی‌توان تردید کرد اما اینکه این پروسه دوساله پیش رو بصورت درست، شمرده و اثربخش پیگیری شود با توجه به تجربیات پیشین دستکم می‌توان گفت که مسیر دشواری پیش رو است؛ به خصوص اینکه بخشی از نیروهای سیاسی از جمله کمیته‌های مقاومت که بعد از قضایای ۲۰۲۱ خیلی قدرت گرفتند، مخالفت خودشان را با هرگونه اقدام مسالمتآمیزی با ارتش اعلام کرده بودند و در روز گذشته نیز تلاش کردند با انجام تظاهرات و راهپیمایی نشان دهند که مخالف امضای توافق‌نامه با ارتش هستند. بقایای حزب کنگره ملی هم فعال هستند که همچنان به حکومت پیشین وفادار بودند.
وی ادامه داد: لذا روند دوساله پیش رو که قرار است حکومت انتقالی فعالیت کند، پارلمان ملی شکل بگیرد، نخستوزیر و وزرا به شیوه مدنی و دموکراتیک انتخاب شوند و ارتش صرفا به عنوان نهاد رسمی نظامی فعالیت کند و در امور سیاسی و اقتصادی دخالت نکند اگر درست طی شود می‌تواند گفت که سودان اولین گام‌ها را برای خروج از یک بحران مهم و طولانی مدت برخواهد داشت اما همانطور که گفتم این مسیر دوساله آمیخته به انواع دشواری‌هاست.
نبوی همچنین در پاسخ به این سوال که از جمله چالش‌های پیش روی اجرای این روند انتقالی دوساله، برخی ابهامات از جمله تاریخ انتخاب نخستوزیر و نحوه اداره نهادهای مختلف از جمله نهادهای قضایی است، این ابهامات تا چه میزان بر اجرای درست این توافق تاثیرگذار خواهد بود، گفت: البته اعلام شد که گروه‌های مدنی و سیاسی امضاکننده این توافق‌نامه به زودی مذاکرات خودشان را برای جزئیات دقیق‌تر آغاز خواهند کرد؛ به عبارت دیگر برای عملی کردن مفاد توافق‌نامه یک نقشه راه طراحی خواهند کرد. لذا می‌توان حدس زد که مسائل مبهم و جزئیاتی از این موافقتنامه ۵ دسامبر طی روزهای آتی روشن خواهد شد.
وی افزود: با این حال برخی نکات هم وجود دارد که مبهم مانده و خیلی هم مهم است و اتفاقا یکی از مسائل جدی مورد اعتراض کمیته‌های مقاومت است و آن هم این است که برخی اقدامات و اتفاقات خونین مانند سرکوب معترضان که توسط ارتش یا نیروهای واکنش سریع شبه نظامی صورت گرفت، تکلیفتش چه خواهد شد. حدس بر این است که با توجه به این موافقتنامه که ارتش پذیرفته از امور کنار برود، امتیازاتی به فرماندهان داده شده که آن پرونده‌ها پیگیری نشود. لذا ابهامات و مسائلی در این توافق نامه وجود دارد که برخی طی روزهای آینده روشن خواهد شد و برخی ممکن است همچنان باقی بماند؛ باید ببینیم این مسیر قرار است چگونه طی شود.
