در راستای برندسازی شهری می‌توانم کاشت نهال «خوج» را به عنوان پیشنهاد دوم ارایه دهم.

خوج گونه‌ای از گلابی است.

میوه‌ای که گونه‌های مختلف آن به صورت پراکنده در سطح روستاهای گیلان و بعضی از خانه‌های شهر رشت هنوز وجود دارد.

این میوه محلی ما هنوز مشتریان زیادی در سطح شهر دارد و معمولاً گران‌تر از گلابی‌های شهرهای دیگر است.

۱- با کاشت خوج به جای یاس هلندی که همیشه سبز است می‌توان تنوع رنگ در برگ‌ها و شکوفه و خزان و زنده شدن دو باره را در طول سال دید.

وقتی به یک گیاه سبز همیشه نگاه می‌کنی بعد از مدتی چشم عادت می‌کند و گیاه در آن مسیر دیده نمی‌شود.

شکوفه دادن، برگ زدن، تغییر رنگ برگ‌ها و خزان کردن باعث دیده شدن بهتر درختان می‌شود.

۲- فصل بهار و شکوفه دادن درخت خوج زیبایی منحصر به فردی به ورودی شهر می‌دهد. اطمینان دارم شهروندان و گردشگران زیادی برای گرفتن عکس مجبور می‌شوند از ماشین پیاده شوند و با شکوفه‌ها عکس بگیرند.

درخت خوج با توجه به انواع مختلف خود رنگ‌های مختلفی دارد که هر کدام زیبایی خاص خود را دارد.

۳- با توجه به تنوع درخت خوج بوی گل آنها نیز با هم فرق دارد. اضافه کردن عنصر «بو» در انواع مختلف احساس خوشایندی برای هر رهگذر دارد. خصوصاً این حس خوب خوش آمد گویی در ورودی شهر اتفاق بیفتد دو چندان می‌شود.

۴- برگزاری مسابقه عکاسی در دو بخش مردمی و تخصصی در فصل بهار و ایجاد نمایشگاه خیابانی عکس در اندازه‌های مختلف در همان مکان یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر در ورودی شهر است.

مسئولین شهرداری می‌بایست توجه کنند وظیفه شهرداری صرفا چاپ بنر برای مناسبت های مختلف نیست.

با چاپ بنر عکس‌های فرستاده شده مردمی، عموم شهروندان عکس خودشان را در سطح شهر می‌بینند این مسئله احساس تعلق در آنها ایجاد می‌کند. بااین کارخاطره سازی برای گردشگران، دیده شدن شهروندان، ایجاد مشارکت عملی شهروندان صورت می‌گیرد.

۵- با اهدای جایزه به عکاسان حرفه‌ای و چاپ و نصب این عکس‌ها به صورت نمایشگاه عکس خیابانی می تواند منجر به ایجاد یک برند شهری بشود.

۶- موسسه تحقیقات گل و گیاه در لاهیجان، قبل از انقلاب ۱۰۰ گونه خوج از آستارا تا چابکسر را جمع آوری کرده بود.

جمع آوری این تنوع در یک میوه بومی آن هم یک گونه در کشور کم نظیر است.

کاشت ۱۰۰ گونه خوج در کنار هم یک اتفاق بزرگی است و نمایشگاه خیابانی بی‌نظیر که به تنهایی می‌تواند بسیاری از گردشگران را به دیدن این نمایشگاه دائمی جلب کند.

۷- در فرهنگ و آیین شب چله گیلانیان از دیر بازدرست کردن آب خوج وجود داشته ‌است که کم کم دارد به بوته فراموشی سپرده می‌شود.

  -آب خوج نه کنسرو است نه مارمالاد نه مربا بلکه یک میوه تخمیر شده است که به تنهایی می تواند یک برند برای گیلان باشد که با ویژه برنامه شب چله به یک رخداد ملی کشوری تبدیل شود-

 جالب است که مواد غذایی تخمیر شده به تازگی بسیار مورد توجه قرار گرفته و عمدتا به کشور آلمان یا کره نسبت داده می شود.

این در حالیست که از زمان های بسیار قدیم در گیلان آبخوج و آبکونوس به روش تخمیر درست می شده. متاسفانه با جستجو در گوگل هیچگونه اطلاعاتی در این زمینه در دسترس قرار نمی‌گیرد که این نشانه ناتوانی و کم کاری گیلانیان در شناساندن این فرآورده بومی به دنیا است.

۸- نکته حائز اهمیت در مورد خوج این است که هر میوه‌ای زمان محدود برای ارائه به بازار دارد. ولی با توجه به اینکه یکصد نوع خوج محلی زودرس، میان رس و دیررس وجود دارد، در ماه‌های زیادی می‌توان از آن استفاده کرد.

از اوایل تیر درخت زودرس خوج شروع به میوه‌دهی می‌کند و گونه پاییزه و زمستانه دارد که میوه‌ای آن  در ماه‌های آذر و دی قابل خوردن است. یعنی مدت زمان تیرماه تا دی ماه یعنی حدود ۷ ماه می‌توان میوه را روی درخت دید و در این مورد خوج با هیچ میوه دیگری قابل قیاس نیست.

۸- با توجه به گستردگی و تنوع خوج و عنوان رشت شهر خلاق خوراک می‌توان اقدام  به برگزاری جشنواره خوج در این مکان کرد.

در دو بخش مردمی و قنادان و رستوران داران.

ارایه انواع دسر، مربا، کمپوت، مارمالاد، دمنوش، خورشت، ترشی، تنقلات و میوه خشک از بخش‌های مختلف این جشنواره است.

باز هم این جشنواره بی‌نظیر طی چند مرحله می‌تواند در سطح منطقه‌ای و کشوری با حضور شهرهای دیگر برگزار شود. و لوگوی شهر خلاق خوراک رشت به افراد برگزیده اهدا شود.

۹- هزینه خرید نهال خوج نسبت به یاس هلندی با توجه به گونه آن کمتر می‌باشد.

۱۰- هزینه نگهداری آن نسبت به یاس هلندی کمتر و همچنین آب کمتری نیاز دارد.

۱۱- با توجه به بوی بومی بودن امراض کمتری نسبت به درختان دیگر دارد.

۱۲- با کاشت خوج هویت یک درخت بومی به فراموش سپرده، احیا می‌شود.

۱۳- با کاشت خوج و معرفی آن به عموم مردم می‌توان توجه سرمایه‌گذار صنعتی را جهت احداث کارخانه های تولید کمپوت خوج، مربا، مارمالاد، دسرو آب خوج با برندشهر خلاق خوراک، به شهر رشت جلب نمود. با توجه به اینکه آب خوج منحصر به فرد است و مخصوص شهر ماست.

۱۳- با اعلام برندگان انواع غذا، خوراک، تنقلات  وآب میوه با خوج و اعلام بهترین رستوران، قنادی، آب  میوه برتر یک اقدام عملی به عنوان شناساندن رشت، شهر خلاق خوراک انجام می گیرد و با نصب بنر بهترین قنادی و رستوران و بهترین کافه ببینید چه سرمایه عظیمی برای شهروندان فراهم می‌شود.

وقتی شهروندان عادی عکس خود را به عنوان نفرات برگزیده در سطح شهر می بینند احساس خوبی پیدا می کنند.

شهرداری رشت برای دیگر شهرها الگو می شود که بنرهای سطح شهر فقط متعلق به نماینده‌ها و شوراهای شهر و هنرمندان نیست، شهر متعلق به عموم شهروندان است.

احساس تعلق داشتن با دیده شدن مردم در این نوع کار عملی می‌شود.

دیده شدن مردم در این نوع کارها، عملی می شود و فقط با شعار دادن، محقق نمی شود.

۱۴-هزینه برگزاری این جشنواره و مسابقات در مقایسه با بودجه‌هایی که شهرداری در بخش‌های مختلف انجام می‌دهد، بسیار ناچیز است.

ولی اگر این هزینه‌ها را نمی‌توانید انجام دهید فقط اجازه این کار را بدهید، مطمئن باشید کافه داران و قنادان و رستوران داران رشت بعد از برگزاری سال اول، خودشان این کار را انجام می‌دهند چون این عمل در فروش آنها تاثیر می‌گذارد.

چطور برای خرید کلوچه فومن و یا کوکی لاهیجان مردم به آن شهر ها می‌روند، آن وقت رشت خود نیز انواع شیرینی، دسر و غذا با میوه مخصوص خودش یعنی خوج را  در سبد سوغاتی خوددارد.

دلایل کاشت خوج با پیوست های فرهنگی مذکور را در این یادداشت ارایه دادم.

مسئولین شهرداری رشت خصوصاً سازمان سیما منظر و فضای سبز می توانند پاسخگوی چرایی عدم انجام این کار باشند ممنون می‌شوم پاسخ مکتوب ارایه دهند.

 ======

*کارگردان تاتر
رضا حقی یکی از پایه‌گذاران جشنواره‌های خوراک محور در ایران است و از سال ۹۴ با  برگزاری ۹دوره جشنواره جوکول،کدو، و تمشک و...در گیلان مشغول فعالیت بوده است.

پی نوشت: از این پس روزهای دوشنبه در سلسله یادداشت‌هایی به قلم این نویسنده پیشنهادات مطالعه شده‌ای جهت برندسازی رشت برای اطلاع شهروندان و مدیران شهری در کلانشهر منتشر می شود. (بیشتر بخوانید)

این امیدواری وجود دارد که مدیران مربوطه در شهرداری و شورای شهر رشت بویژه افرادی که عهده دار عناوین مرتبط با شهر خلاق غذا در رشت هستند، سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری رشت و کمیسیون توسعه پایدار شورای شهر به این موارد توجه کرده و در صورت امکان برای اجرایی شدن پیشنهاداتی با هدف رضایت جمعی و زیست بهتر شهری اقدام عملی کنند.

خوانندگان کلانشهر هم می‌توانند در صورت تمایل نظرات خود را پیرامون مطالب منتشر شده یا پیشنهادهای تازه خود جهت برندسازی رشت را بیان کنند.به این امید که بتوان گام‌هایی جهت بهبود وضعیت رشت برداشت.