کلانشهر: طاها عبداللهی در مرور نوشت صبح روز ۱ خرداد، «رومینا»ی ۱۳ ساله قربانی قتل ناموسی از سوی پدرش شد. رومینا  اشرفی دختر ۱۳ ساله در خواب توسط پدرش و توسط داس به قتل رسید. انگیزه قتل هم مخالفت با ازدواج با پسری بوده است که گفته می‌شود پدر راضی به آن نبوده است.

سکوت رسانه‌های محلی تالش و عدم واکاوی درست ماجرا به شایعات در خصوص این ماجرا دامن زد و یک شوک خبری همراه با گمانه‌زنی آغاز شد. برخی محافل اجتماعی و حقوق کودک مواردی از بیکاری، اعتیاد و خشونت خانواده مقتول در کنار کوتاهی سازمان‌های مسوول از جمله نیروی انتظامی، دادگستری و اورژانس اجتماعی را مطرح کرده‌اند.

بررسی شتابزده برخی نیز روایتی دیگر از این ماجرای هولناک‌ منتشر کرده‌اند. با اینهمه قتل علل و عواملی دارد که از یک سو مقتول است که دیگر امکان دفاع از خود ندارد و در دیگر سو قاتل است که ممکن است تا روز قبل از ۱ خرداد به شکلی کاملا طبیعی مثل همه‌ی ما زندگی می‌کرده است.

قتل با داس

در این زمینه معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار تالش درباره این‌ قتل فجیع اظهار کرد: پدر رومینا صبح پنج شنبه اول خرداد در بستر خواب گلوی دخترش را با داس برید که این دختر نوجوان به همین دلیل جان سپرد. وی پس از چندبار تلاش برای خفه کردن وی و موفق نشدن اقدامش، اقدام به قتل به داس کرد. قاتل پس از تماس همسایه‌ها توسط پلیس بازداشت شد و پس از  بازجویی‌های اولیه، در زندان تالش به سر می‌برد.

 پدر و داماد هم سن و سال
«علی درمانی» محل این قتل را روستای کوهپایه‌ای سفیدسنگان بخش حویق تالش اعلام کرد و درباره انگیزه قتل به مرور گفت: بررسی‌های اولیه پلیس نشان می‌دهد پدر ۳۷ ساله رومینای ۱۳ ساله مخالف ازدواج دخترش با پسری ۳۲ ساله بوده است. همچنین از نظر قاتل، خانواده پسر شایستگی اخلاقی این ازدواج را نداشت و نگرانی از آینده هولناک برای دخترش نیز وی را آزار می‌داد.

همین گفته‌های معاون فرماندار تامل برانگیز است. پدری که دستش به خون فرزندش آلوده شد تنها ۵ سال فاصله سنی با داماد ناکام دارند. فاصله سنی دختر نگون‌بخت با داماد نیز ۱۹ سال است.

فرار به آستارا با قصد ازدواج
وی درباره حاشیه‌های پیرامون سهل انگاری‌های صورت گرفته در شهرستان تالش تصریح کرد: رومینا به دلیل مخالفت پدرش چند روز پیش از قتل گزینه  فرار از خانه و ازدواج ربایشی را انتخاب کرده بود. این نوع ازدواج برای تحت فشار قرار دادن خانواده دختر برای تن دادن به رضایت در منطقه مرسوم است. اما چنین مورد تاسف برانگیزی طی سال‌های اخیر مشاهده نشده بود. خانواده دختر موضوع آدم‌ربایی و پیگیری از مراجع انتظامی را مطرح کرده بودند که طی جستجوهای انجام شده محل اختفای رومینا در شهرستان آستارا شناسایی شد. مامورین انتظامی رومینا را به دادگستری این شهرستان تحویل دادند که با حکم مرجع قضایی دو‌شنبه ۲۹ اردیبهشت به خانواده‌اش بازگردانده شد.

 قاتل معتاد نیست
معاون فرماندار تالش در ادامه اضافه کرد: خبرهای منتشر شده درباره فقر، اعتیاد، بیکاری و خشونت خانوادگی درست نیست. پدر رومینا در کمال خونسردی به موضوع قتل اعتراف کرده است. قاتل به خرید و فروش دام سبک و سنگین اشتغال داشته و مقتول در خانواده‌ای متوسط با مسکن مناسب و رفاه نسبی زندگی می‌کرد.

 فیلمی که دردسر ساز شد
البته ماجرا فقط به همین جا ختم نمی‌شود و روی دیگر سکه را باید دید. فیلم رومینا دختر روستایی در شبکه اجتماعی اینستاگرام نیز منتشر شده بود که حساسیت و خشم پدرش را نسبت به ادامه این ماجرای عشقی برانگیخته بود.

با این حال خانواده‌ی مقتول، یعنی عموی رومینا در گفت و گو با سایت میدان اعلام کرده است که خانواده موافق این ازدواج بوده و حتی منتظر خواستگاری پسر از دختر بوده اند اما پسر اقدامی برای این ازدواج نمی‌کرده است. اما معلوم نیست انگیزه فرار دختر و پسر که به قصد ازدواج انجام گرفته و نیروی انتظامی آستارا نیز در جریان تمایل دختر و پسر برای این ازدواج بوده است، آیا مورد تایید خانواده رومینا قرار دارد یا خیر؟ در حالیکه پدر خانواده اعلام می‌کند مخالف این ازدواج بوده است. برخی فاصله‌ی سنی، کم سن بودن دختر، اختلاف مذاهب(اهل تسنن بودن پسر) و … را دلیل مخالفت پدر می‌دانند.

 قانون و بروکراسی دست و پا گیر
رومینا اشرفی متولد ۱۳۸۵ هنگام قتل هنوز به ۱۴ سالگی نرسیده بود. مراجع انتظامی و قضایی بر اساس قوانین نمی‌توانند یک دختر در چنین سنی را به بازداشت‌گاه بفرستند. همچنین قانون مربوط به ازدواج نیز ۱۵ سال تمام را شرط لازم برای انتخاب همسر بیان کرده است مگر آنکه بلوغ دختر طبق نظر پزشکی قانونی به اثبات برسد.

از سویی موضوع حمایت بهزیستی از زنان و دختران بد سرپرست همواره مورد تردید است. اورژانس اجتماعی هر شهرستان مکانی را برای برای نگهداری افراد در معرض خطر تدارک دیده است. اما عملا بدون نظر پلیس و مراجع قضایی نمی‌تواند مسوولیت نگهداری هیچ فردی را بپذیرد.

مورد خاص رومینا اشرفی علاوه بر این تقسیم کار، مرزهای اداری را نیز به چالش می‌کشد. موضوع بازگرداندن دختر مقتول(که به آستارا فرار کرده بود) در شهرستان آستارا مورد رسیدگی قرار گرفت، اما خانواده وی در شهرستان تالش زندگی می‌کرد. علاوه بر این وضعیت قرمز کرونا در شهرستان آستارا نیز مزید بر علت شد. طی روزهایی که همه از یکدیگر می‌ترسند تا مبادا ویروس کوئید۱۹ به سراغ آن‌ها بیاید یک انسان قربانی پاس‌کاری انجام وظیفه شد.

موضوع همیشگی کاربرد نادرست ابزار، شکاف عمیق میان نسل‌ها، تضاد افکار، ضعف قوانین و مجریان قانون و تنش ناشی از این ناهمگونی در ایران چیز جدیدی نیست. عوامل این چنینی همواره زمینه‌های سوق دهنده لازم را برای ارتکاب جرم فراهم می‌کنند. اما مسوولیت انسانی در کنترل یا کاهش همه این زمینه‌ها را نباید به فراموشی سپرد.