کلانشهر _ پیمان برنجی: تا همین چند سال پیش در ابتدای ورودی محله ساغریسازان رشت، حمامی قدیمی و بزرگ وجود داشت که این روزها به جای آن آپارتمانی ساخته شده، حمامی که «برلیانت» نام داشت و بر نبش کوچه‌ای به همین نام واقع شده بود. حمام را که رد می‌کردید بعد از چند مغازه به کتابفروشی «شکسپیر» می‌رسیدید. خوشبختانه این کتابفروشی ِ قدیمی هنوز وجود دارد . «سیروس هنرجویی» هفتادوپنج ساله، مالک این کتابفروشی قدیمی است که از سال پنجاه و پنج در این محله به فروش کتاب‌های درسی و کمک‌درسی و البته در مقطعی کتاب‌های روز مشغول است. خودش می‌گوید: من مدیر انتشارات "روز" تهران بودم و بعد از تاسیس دانشگاه گیلان در سال پنجاه و شش، به رشت منتقل شدم و این کتابفروشی را حدود چهل سال پیش در این محله، که یکی از پرجمعیت ترین محله‌ها از نظر رفت‌وآمد دانش آموزان بود، دایر کردم. در آن سال‌ها پخشِ هفتاد درصد کتاب‌های درسی و کمک‌درسی همه‌ی رشته‌ها در گیلان از این کتابفروشی انجام می‌شد. از او می‌پرسم از شغلش راضی است؟ و او می‌گوید: به خاطر سن و سالم دیگر نمی‌توانم تغییر شغل دهم، راه دیگری ندارم و درآمدم از این مغازه تقریبا نزدیک به صفر است. البته از طرفی به خاطر علاقه به کتاب نمی‌توانم دست از این شغل بکشم. آدم که در کار کتاب ریشه می‌دواند، چاره ای جز ادامه‌ی کار ندارد. از طرفی آموزش و پرورش هم با تغییر کتب درسی دانش آموزان ضرر هنگفتی به کار ما می‌زند، چون با این تغییرات، ناشری که بر پایه‌ی آن کتاب ها، کمک درسی، تست و.... منتشر کرده، آن کتاب ها روی دستش می‌ماند و البته پخش کننده‌ای که ما باشیم هم در این میان ضرر می کند. قیمت کتاب‌ها هم که افزایش یافته و قدرت خرید مردم کم شده است.

* متن بالا برشی از گزارشی است که چند سال پیش برای روزنامه همشهری نوشته بودم.

** دیروز از جلوی کتابفروشی تعطیل شده‌ی شکسپیر می‌گذشتم. ایستادم و با دوربین موبایل مشغول به عکاسی از مغازه شدم. جوانی دستفروشِ میوه، با گاری‌اش که از جلوم می‌گذشت، ایستاد و زل زد به من و گفت: آقا این مغازه چیه که هر بار از جلوش رد می‌شوم کسی در حال عکس گرفتن از آن است؟ گفتم: این مغازه نماد و هویت ِ ساغریسازان بود!