کلانشهر-همایش بین­ المللی بازتاب­های داخلی و بین ­المللی جنبش­ جنگل در دانشگاه گیلان برگزار می‌شود.

به گزارش کلانشهر، جنبش جنگل در سرزمینی به وقوع پیوست که ریشه‌های مبارزه­ دهقانی و انقلابی از میانه­ عصر صفویه تا پایان دوران حکومت قاجاریه به عنوان یکی از شاخصه‌های سیاسی و اجتماعی آن به شمار می‌رفت. ثروت این سرزمین موجب طمع حکومت­ها و فشار بر روستائیان به منظور بهره­ وری بیشتر از نیروی کار و ثروت خدادادی شان می­ گشت.

این روند و نگاه حکومت ­های چیره بر ایران تا عصر قاجار تداوم یافت. در کنار برخورد حکومت­ های چیره بر ایران با مردم، در دهه­ های نخست حکومت قاجارها حریف دیگری نیز وارد میدان اقتصادی، سیاسی و اجتماعی گیلان شد. این حریف، روسیه بود. روس­ های تزاری در تمام دوره حکومت قاجار تا وقوع انقلاب بلشویکی در آن کشور اربابان بلامنازع گیلان به شمار می ­رفتند به گونه ­ای که حکام گیلان برای انجام هر دستوری پیش ازکسب تکلیف از حکومت مرکزی از کنسول روسیه در رشت اجازه می­ گرفتند. این نگاه و فشار روسیه بر سرزمین گیلان یکی از مهم ترین دلایل پرالتهاب شدن رویدادهای مشروطیت در گیلان بود و بعدها نیز انقلابیونی نظیر میرزا کوچک ­خان یکی از هدف­ های اساسی خود را در افروختن نخستین شعله­ ی آتش جنبش جنگل اخراج بیگانگان به ویژه روس ­ها از گیلان قرار دادند.

طرفدار استقلال مملکت ایرانیم

 جنگلی­ ها ایدئولوژی خود را در روزنامه جنگل چنین بیان کرده اند:

«ما قبل از هر چیز طرفدار استقلال مملکت ایرانیم استقلالی به تمام معنی کلمه یعنی بدون اندک مداخله ­ی هیچ دولت اجنبی. اصلاحات اساسی مملکت و رفع فساد تشکیلات دولتی که هر چه برسر ایران آمده از فساد تشکیلات است. ما طرفدار یگانگی عموم مسلمانانیم، این است نظریات ما که تمام ایرانیان را دعوت به هم صدایی کرده خواستار مساعدتیم»

 جنبش جنگل در تاریخ هفت ساله­ خود، 1294-1300خ،  به جهت رویدادهای سیاسی داخلی و خارجی مراحل پر التهابی را از سر گذراند. زیرا جنگلی ­ها نخست در دو جبهه علیه حاکمان محلی و روسیه تزاری می ­جنگیدند، اما پس از وقوع انقلاب بلشویکی در روسیه و خروج روس ­های تزاری، شعله ­ور شدن آتش جنگل جهانی موجب وارد شدن انگلستان در فضای سیاسی ایران و گیلان و همچنین بلشویک‌ها در این ماجراها گشت. از سوی دیگر ورود چهره­ های فرصت­ طلب به جنبش و اندیشه­ های متعدد و متناقض با بنیانگذاران جنبش و هیات اتحاد اسلام و سازش با برخی از جریان­ها و شخصیت­ها موجب چندپارگی جنبش از 1298 خورشیدی تا خاموشی آن در آذر ماه 1300 خ. شد. در نهایت بلشویک­ ها با ایجاد نفاق در جنبش و همچنین سازش با دولت مرکزی ایران و دولت انگلستان ضربه­ ی نهایی را بر پیکر جنبش وارد نمود و واقعه ملاسرا مُهر پایان بر حیات سیاسی جنبش جنگل بود.

جزئیات همایش بین المللی بازتاب‌های داخلی و خارجی جنبش جنگل

 دبیرخانه همایش بین المللی بازتاب‌های داخلی و خارجی جنبش جنگل؛ از اردیبهشت 1400، با هدف بزرگداشت یکصدمین سالروز خاموشی جنبش جنگل در دانشگاه گیلان در مجموعه آرشیو و مرکز اسناد دانشگاه واقع در پژوهشکده گیلان شناسی و با نظارت و دبیری دکتر عباس پناهی عضو هیات علمی دانشگاه گیلان آغاز به کار کرد.

محورها و موضوعات همایش پیش رو مورد استقبال پژوهشگران داخلی از استانهای آذربایجان شرقی، اصفهان، ایلام، تهران، چهارمحال بختیاری،خراسان رضوی،خراسان شمالی، خوزستان، زنجان، فارس، قزوین، قم، گیلان، مازندران، مرکزی، همدان و کهگیلویه و بویر احمد و همچنین دپارتمان‌های ایران شناسی  از کشورهای روسیه، گرجستان، ارمنستان و آلمان قرار گرفت.

 در نهایت 97 مقاله توسط دبیرخانه دایمی مرکز اسناد جنبش جنگل در پژوهشکده گیلان شناسی دریافت شد. از این تعداد 74 مقاله مورد پذیرش داوران قرار گرفت و 27 مقاله جهت سخنرانی در سه پنل تخصصی انتخاب و متن سایر مقلات پذیرش شده در مجموعه مقالات همیاش به چاپ خواهد رسید.

 سخنرانان در روز چهارشنبه 24 آذر 1400 از ساعت 9 تا 18 عصر مقالات خود را ارائه خواهند داد.

** لینک ورد به همایش